Met een innovatieve toepassing van techniek is Afvalenergiecentrale ARN BV uit Weurt sinds 2021 in staat luiers en incontinentiemateriaal te recyclen. Deze afvalstroom, die tot wel 10% van het huishoudelijk afval vormt, kon tot voor kort slechts verbrand worden. Met de ingebruikname van de Luierrecyclingsinstallatie (LRI) is ARN BV in staat jaarlijks het plastic terug te winnen uit 15.000 ton luiers. Plastic dat vervolgens als grondstof kan dienen voor nieuwe producten.
Hiermee bood ARN BV een voorwaarde voor het tot stand komen van een circulaire grondstof keten. Een keten waarbij goede samenwerking tussen de schakels noodzakelijk is. Tussen (groot)gebruiker en verwerker, zijn inzamelaars en gemeenten essentiële schakels.
De afgelopen jaren werd in verschillende regio’s een uitgebreid systeem opgezet van gemeentelijke inzamellocaties, kinderdagverblijven, zorginstellingen en inzamelaars. Ook zijn de eerste gebruikers van het teruggewonnen plastic reeds aan de slag.
Een van de producenten die het gerecyclede plastic van ARN bv toepast is Korrels bv. Eigenaar Antoine Sonnega, vertelt: ‘’Het recyclaat van ARN is van hoge kwaliteit. We hebben veel onderzoek gedaan en de resultaten zijn veelbelovend. Belangrijk is dat we in de keten ervoor zorgen dat er niet te veel andere stoffen in het recyclaat belanden, zoals resten van rubbers of folies.” Ontwikkelaar van de techniek van de LRI, Willem Elsinga vult aan: ‘’Als we het hebben over design for recycling dan hebben we het over hoe een product ontworpen wordt zodat het makkelijker gerecycled kan worden, maar bijvoorbeeld ook hoe het ingezameld wordt. Hoe het de consument zo makkelijk mogelijk gemaakt wordt om de afvalstroom gescheiden aan te leveren.’’
In de discussie tijdens het symposium kwam dit ook verder aan bod. De aanwezigen zagen het als een gemeenschappelijke taak voor de gehele keten om de toepassing en het gebruik van producten gemaakt van gerecycled plastic verder te promoten. Toenemende vraag naar grondstoffen en stijgende grondstofprijzen noodzaken naar het gebruik van secundaire grondstoffen, waarbij de toepasbaarheid van het recyclaat sterk afhankelijk is van een zo schoon mogelijke afvalstroom. Producent van luiermateriaal Ontex heeft grote stappen gezet naar een zo duurzaam en verantwoord mogelijk productieproces. Bart Jansen van Ontex: ‘’Het beste design for recycling zou een zo homogeen mogelijk product op de markt te zetten. Dat komt de recyclebaarheid ten goede. Echter verwachten onze afnemers constant onderscheidende en concurrerende producten en verschillen de visies op duurzaamheid in de wereldmarkt sterk. Voor de producent draait het ook om acceptance by consumer: hoe kunnen we de consument voor het best recyclebare product laten kiezen.’’
ARN BV daagde niet alleen de ketenpartners uit. Zij vroegen studenten van Radboud Universiteit, ROC Nijmegen en Hogeschool Arnhem en Nijmegen, om deze complexe luierrecyclingketen, met al zijn verschillende stakeholders en belangen, met een frisse blik te bekijken en te ontdekken waar zij nog kansen ontdekten. In een challenge werkte drie studententeams hun plannen en adviezen uit en pitchten deze.
Universitair hoofddocent en onderzoeker aan de Radboud Universiteit, Sjors Witjes, omschrijft het als volgt: ‘’Circulaire economie zijn twee woorden. Waarbij we zien dat het eerste woord vaak als opgepakt wordt om toe te passen in huidige processen. Een structureel nieuwe economie van de toekomst realiseren blijft echter de uitdaging.’’ Onderwijsinstellingen hebben een rol in de nieuwe economie. ‘’juist studentenprojecten als deze helpen de kennisinstellingen hun rol te pakken in een strategische route naar een circulaire economie.’’
De challenge bood de studenten een mooie kans ervaring op te doen met praktijkvraagstukken. “Ik ben zelf erg geïnteresseerd in duurzaamheid binnen bedrijven en ben hier in mijn studie dagelijks mee bezig. Het is heel interessant om dan deze bedrijven ook te kunnen ontmoeten en belangrijke personen binnen het bedrijf te mogen bevragen. Echt een uitdaging om met een concreet praktijk vraagstuk aan de slag te gaan.’’ sprak een van de deelnemende studenten.
De adviezen van de studenten liepen uit een van diepe analyse van de omvang en potentie van de afvalstroom, de toepassing van producten gemaakt van het teruggewonnen plastic in de leefomgeving tot een keurmerk voor de best recyclebare luiers. Allen bedoelt om de producent over de streep te trekken actiever deel te nemen in de recyclingsketen. De studenten presenteerden hun adviezen tijdens het ARN Symposium.
‘’Alle drie de voorstellen bevatten erg goede elementen,’’ luidde het juryoordeel verwoord door Pessers, ‘’We hebben de studenten dan ook uitgedaagd mee de vervolgstap te zetten. Graag zetten we met hen de eerste stappen naar een circulaire luier voor het Rijk van Nijmegen, met een geoptimaliseerd ontwerp voor ons luierrecyclingsproces. Mét een keurmerk en een spaarsysteem waarbij inwoners sparen voor speeltoestellen, gemaakt van gerecyclede plastics, in hun woonomgeving. Samen met ons en onze partners, beginnend in onze regio, maar met grote schaalbaarheid in de toekomst. Eigenlijk dus een combinatie van de drie adviezen’’
Deze uitdaging werd door de studenten, inmiddels zelf ook beginnend experts op gebied van luierrecycling, met beide handen aangegrepen. De studenten van De Kleine Consultant namen hierin het voortouw.
De studenten gingen aan de slag met de ontwikkeling van een Nijmeegse Circulaire luier. Hierin hun eigen onderzoek meenemend, maar ook dat van de andere teams én de lezingen van de experts op het ARN-symposium. Zij verdiepte zich in de ontwikkeling van het product maar verloren het businessmodel niet uit het oog: wat is de propositie van de Nijmeegse Circulaire luier en wat zijn de marketingkansen? Een flinke uitdaging, en al helemaal op dit onderwerp, als je bedenkt dat geen van de studenten kinderen heeft of op andere manier dagelijks met luiers bezig is. Om te beginnen moesten zij dus zorgen dat ze inzicht kregen in de behoeftes van de consument. Dit deden zij door interviews met ouders, kinderdagverblijven en zorginstellingen.
De sprekers op het ARN-symposium leerde hen dat een goede circulaire luier ontwikkeld zou moeten worden in samenwerking met alle schakels uit de keten en in contact met deze ketenpartners kwamen de studenten tot een ontwerp voor een Nijmeegse Circulaire Luier die zowel herbruikbare onderdelen, wat zorgt voor afvalreductie, als wegwerp delen heeft, wat voor gebruikersgemak zorgt. Wanneer deze wegwerponderdelen, met kennis van ARN zo ontworpen worden dat deze optimaal gerecycled worden, levert dit volgens de studenten de perfecte mix op tussen gebruikersgemak en reductie van grondstoffen. De adviezen uit deze vervolgstap presenteerde de studenten tijdens het Lifeport Festival Circulair op 16 juni 2022 aan de bezoekers van het circulaire innovatiefestival van de Lifeportregio, georganiseerd door de RvN@ Circulaire Raad.
De komende tijd zullen de resultaten van deze studentenchallenge verder uitgewerkt worden in samenwerking met de regionale kennisinstellingen en ARN. ARN, samen met de Circulaire Raad Rijk van Nijmegen, wil op deze manier gebruik maken van het disruptieve denken van het aanwezige talent in onze regio.